آموزش نمودار فیبوناچی

اصلاح مثلثی

نمودار فیبوناچی در بورس چه کاربردی دارد؟

اعداد فیبوناچی به نام ریاضیدان مشهور ایتالیایی، لئوناردو فیبوناچی (قرن 12 میلادی) نامگذاری شده است. لئوناردو فیبوناچی با نام لئوناردو پیسانو نیز شناخته می‌شود. فیبوناچی در کتاب خود با عنوان Liber Abaci، دنباله فیبوناچی را معرفی کرد. هرچند این دنباله پیش از آن، توسط ریاضیدانان هندی شناخته شده بود؛ اما فیبوناچی برای نخستین بار آن را در کتاب خود به ریاضیدانان غربی معرفی کرد. دلیل اهمیت دنباله فیبوناچی، کاربرد بسیار گسترده آن در طبیعت است. به طوری که به سادگی می‌توان ردپای نسبت‌های فیبوناچی را در اعضای بدن انسان، برگ‌های درختان، صدف حلزون و غیره مشاهده کرد. بازارهای مالی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. در این مقاله پس از آشنایی با دنباله فیبوناچی، به بررسی نمودار فیبوناچی در بورس می‌پردازیم و کاربرد آن در تحلیل تکنیکال را توضیح می‌دهیم.

اعداد فیبوناچی چیست؟

اساس نمودار فیبوناچی در بورس استفاده از اعداد فیبوناچی است. اعداد فیبوناچی اعدادی هستند که در یک دنباله از اعداد صحیح قرار می‌گیرند و با عنوان دنباله فیبوناچی شناخته می‌شوند. این دنباله، مجموعه‌ای از اعداد است که هر عدد آن (به جز دو عدد اول) از حاصل جمع دو عدد قبل از خود به دست می‌آید. دو عدد ابتدای این دنباله 1 و 1، یا 0 و 1 است. در ادامه، نمونه‌ای از این دنباله را مشاهده می‌کنید: . 144 و 89 و 55 و 34 و 21 و 13 و 8 و 5 و 3 و 2 و 1 و 1 یا . 144 و 89 و 55 و 34 و 21 و 13 و 8 و 5 و 3 و 2 و 1 و 1 و 0 دنباله فیبوناچی از طریق معادله زیر به دست می‌آید:

مثال خرگوش فیبوناچی

در کتاب Liber Abaci، فیبوناچی برای توضیح دنباله خود به مثالی از تولیدمثل خرگوش اشاره می‌کند. سؤالی که او مطرح کرد این بود: «با فرض اینکه یک جفت خرگوش تازه متولد شده‌ی نر و ماده، در یک مزرعه قرار داده شوند، طی یک سال چند خرگوش در آن مزرعه وجود خواهد داشت؟» فرضیاتی که او مطرح کرد این بود که:

• خرگوش‌ها نمی‌میرند.
• خرگوش‌ها طی یک ماه به بلوغ جنسی می‌رسند.
• دوره حاملگی خرگوش‌ها یک ماه است.
• پس از رسیدن به بلوغ جنسی، خرگوش‌های ماده هر ماه زایمان می‌کنند.
• هر خرگوش در هر نوبت زایمان، یک خرگوش نر و یک خرگوش ماده به دنیا می‌آورد.

فرضیه تولید مثل خرگوش‌ها در شکل زیر نشان داده شده است:

در ماه اول جفت خرگوش تازه متولد شده هنوز به بلوغ جنسی نرسیده‌اند، بنابراین نمی‌توانند جفت شوند. در ماه دوم، خرگوش‌ها جفت می‌شوند و در پایان همان ماه یک جفت خرگوش به دنیا می‌آورند. بنابراین در ماه سوم، دو جفت خرگوش خواهیم داشت. در ماه چهارمم، خرگوش‌های اصلی با هم جفت شده و یک جفت خرگوش دیگر به دنیا می‌آورند. بنابراین در مجموع سه جفت خرگوش خواهیم داشت. این الگو تا 12 ماه ادامه دارد.

نسبت طلائی

یکی از دلایل مهم شهرت دنباله فیبوناچی، به دست آمدن «نسبت طلائی» یا «عدد فی» از آن است. خارج قسمت هر دو جمله پی در پی در این سری اعداد، نزدیک به عدد 618/1، یا معکوس آن 618/0 است. به این ویژگی، نسبت طلائی یا عدد فی گفته می‌شود. هر چه دو عدد مذکور بزرگتر انتخاب شوند، نتیجه نیز از دقت بیشتری برخوردار خواهد بود. به عنوان مثال، حاصل تقسیم 21 بر 13، یا 55 بر 34، همگی برابر با 618/1 می‌شود. همان‌طور که گفته شد، تقریباً همه چیز در جهان از این نسبت پیروی می‌‌کند. به عنوان مثال، تعداد زنبورهای ماده یک کندو نسبت به تعداد زنبورهای نر، زاویه پیچش صدف حلزون، یا زاویه پیچش تخمه‌های آفتابگردان و غیره. یکی از کاربردهای مهم نسبت طلائی نیز کاربرد نمودار فیبوناچی در بورس است.

کاربرد نمودار فیبوناچی در بورس

پس از آشنایی با دنباله اعداد فیبوناچی، باید با کاربرد نمودار فیبوناچی در بورس نیز آشنا شوید. حرکت قیمت در بازار معمولاً به صورت رفت و برگشتی صورت می‌گیرد. بخشی از آن‌ همسو با روند اصلی بازار و بخش دیگر خلاف جهت روند بازار است. امواجی که همسو با روند اصلی بازار هستند ایمپالسیو نامیده می‌شوند. امواجی که خلاف جهت روند بازار هستند نیز امواج اصلاحی هستند. امواج اکستنشن نیز وضعیت قیمت را پس از اصلاح نشان می‌دهند.

با افزایش پیچیدگی‌های بازار سرمایه، معامله‌گران به دنبال راه‌های علمی و مطمئن برای خرید و فروش سهام هستند. مهم‌ترین هدف تحلیل تکنیکال در بورس، پیدا کردن بهترین نقطه برای خرید و فروش سهام است. نمودار فیبوناچی در بورس ، ابزارهای بسیار دقیقی را برای دستیابی به این هدف در اختیار تحلیلگران قرار می‌دهد. البته نمودار فیبوناچی در بورس شامل طیف گسترده‌ای از ابزارها است، با این حال سه مورد از آن‌ها کاربرد بیشتری دارند:

• فیبوناچی اصلاحی (Fibonacci Retracement)
• فیبوناچی اکستنشن یا گسترشی (Fibonacci Extensions)
• فیبوناچی زمانی (Fibonacci Time Zones)

فیبوناچی اصلاحی (RET)

فیبوناچی اصلاحی یکی از مهم‌ترین ابزارهای نمودار فیبوناچی در بورس است. اساس این ابزار دنباله فیبوناچی است که توسط ریاضیدان ایتالیایی معرفی شده‌ است. البته فیبوناچی اصلاحی از روابط ریاضی بین اعداد دنباله، بیشتر از خود اعداد بهره می‌برد. یکی از مهم‌ترین کاربردهای نمودار فیبوناچی در بورس تشخیص نقاط شاخص نمودار سهام، مانند بالاترین و پایین‌ترین سطح قیمت است. اعداد فیبوناچی با استفاده از نسبت‌های اصلی فیبوناچی (6/23%، 2/38%، 50%، 8/61% و 100%) بر فاصله عمودی بین آن‌ها تقسیم می‌شوند. پس از مشخص شدن سطوح نسبت، خطوط افقی معرف آن‌ها روی نمودار ترسیم می‌شوند. درنهایت نیز سطوح احتمالی حمایت (که قیمت از این سطح پایین‌تر نمی‌رود) و مقاومت (که قیمت از این سطح بالاتر نمی‌رود) مشخص می‌شوند.

در نسبت‌های اصلی نمودار فیبوناچی در بورس ، نسبت 8/61% از تقسیم یک عدد دنباله با عدد بعد از آن به دست می‌آید. به عنوان مثال، 8 تقسیم بر 13 برابر است با 615/0 (5/61%) و 21 تقسیم بر 34 برابر است با 618/0 (8/61%). نسبت 2/38% با تقسیم هر عدد دنباله با عددی که در دو جایگاه بعد از آن (سمت راست) قرار دارد، به دست می‌آید. به عنوان مثال 5 تقسیم بر 13 برابر است با 385/0 (5/38%) و 55 تقسیم بر 144 برابر است با 38/0 (2/38%). نسبت فیبوناچی 6/23% با تقسیم یک عدد دنباله به عددی که در سه جایگاه بعد از آن (در سمت راست) قرار دارد، به دست می‌آید. به عنوان مثال 13 تقسیم بر 55 برابر است با 236/0 (6/23%) و 8 تقسیم بر 2 برابر است با 23076/0 (1/23%). نقطه صفر درصد در نمودار فیبوناچی در بورس ، شروع اصلاح است. در حالی که 100% نشان‌دهنده وارونگی کامل حرکت است.

کاربرد فیبوناچی اصلاحی

معامله‌گران با استفاده از سطوح اصلی فیبوناچی اصلاحی نقاط استراتژیک را برای معامله هدفمند و متوقف کردن ضرر و زیان خود پیدا می‌کنند. در روندهای صعودی، سطوح فیبوناچی اصلاحی می‌توانند به عنوان نقاط خرید بالقوه در پولبک‌ها مورد استفاده قرار گیرند. در حالی که در روندهای نزولی، سطوح قیمت می‌توانند به عنوان نقاط فروش در نظر گرفته شوند. انتظار کلی آن است که روند صعودی قیمت رو به بالا باشد و از سطح فیبوناچی به روند نزولی بازگردد. هنگامی که سطح قیمت فیبوناچی با سطح قیمت شاخص تکنیکال دیگری همپوشانی داشته باشد، نقاط مقاومت یا حمایت قوی‌تری ایجاد می‌‌کند. برخلاف میانگین‌های متحرک، سطح قیمت فیبوناچی اصلاح شده ثابت است. درنتیجه معامله‌گران می‌توانند به موقع واکنش نشان دهند. مفهوم اصلاح نمودار فیبوناچی در بورس در شاخص‌های مختلف مانند نظریه امواج الیوت، سطوح Tirone و الگوهای گارتلی به کار گرفته شده است.

فیبوناچی اکستنشن (EXT)

معامله‌گران با استفاده از ابزار فیبوناچی اکستنشن به تعیین سود مورد انتظار یا تخمین تغییرات قیمت پس از پولبک یا سطوح اصلاح می‌پردازند. سطوح اکستنشن بیانگر مناطقی است که می‌تواند روند قیمت سهام را معکوس کند. به عبارت دیگر، از این ابزار نمودار فیبوناچی در بورس برای تعیین انتهای جهش ثانویه قیمت استفاده می‌شود. فیبوناچی اکستنشن روی نمودار رسم می‌شود و سطوح قیمتِ دارای اهمیت احتمالی را نشان می‌دهد. این سطوح بر اساس نسبت‌های فیبوناچی (به عنوان درصد) و میزان حرکت قیمت، روی شاخص‌ها اعمال می‌شوند.

فرمول فیبوناچی اکستنشن

فیبوناچی اکستنشن فرمول خاصی ندارد. وقتی این شاخص در نمودار اعمال می‌شود، معامله‌گر 3 نقطه را انتخاب می‌کند. خطوط نمودار نیز بر اساس این سه نقطه رسم می‌شوند. اولین نقطه انتخاب شده شروع یک حرکت است. نقطه دوم پایان حرکت و نقطه سوم پایان اصلاح آن حرکت است.

فیبوناچی اکستنشن بیانگر چه چیزی است؟

فیبوناچی اکستنشن راهی است که به پیش‌بینی قیمت، یا تشخیص مناطق حمایت و مقاومت کمک می‌کند. درنتیجه با استفاده از فیبوناچی اکستنشن می‌توان نقاط مورد علاقه معامله‌گران برای خرید و فروش سهام را پیدا کرد؛ هرچند همیشه مقداری خطا وجود دارد. ممکن است قیمت درست در سطح تعیین شده توسط فیبوناچی اکستنشن متوقف یا معکوس نشود، اما نواحی اطراف آن اهمیت زیادی دارد. اگر معامله‌گر برای مدت طولانی در یک سهم باشد و قیمت آن سهم افزایش یابد، می‌تواند از سطوح فیبوناچی اکستنشن برای پیش‌بینی میزان رشد سهام خود استفاده کند. درمورد معامله‌گرهایی که استراتژی کوتاه‌مدت دارند نیز همین مسئله صدق می‌کند. درنتیجه معامله‌گران با هر استراتژی که برای خود تعیین کرده باشند، می‌تواند از این ابزار برای تصمیم‌گیری‌های خود استفاده کند. از فیبوناچی اکستنشن می‌توان در هر بازه زمانی و هر بازاری استفاده کرد. به طور معمول، خوشه‌های فیبوناچی یک بازه قیمتی را نشان می‌دهند که برای سهام و معامله‌گران اهمیت زیادی دارد. از آنجا که می‌توان سطوح اکستنشن را در طول زمان و روی موج‌های قیمتی مختلف رسم کرد، وقتی چندین سطح از این موج‌ها در یک ناحیه قیمتی بر هم منطبق می‌شوند، آن ناحیه اهمیت زیادی برای معامله‌گران پیدا می‌کند.

فیبوناچی زمانی

فیبوناچی زمانی یا دوره‌های زمانی فیبوناچی (Fibonacci time zones) یک شاخص تکنیکال مبتنی بر زمان است. این شاخص معمولاً با یک نوسان قابل‌توجه بالا یا پایین در نمودار شروع می‌شود. سپس خطوط عمودی به سمت راست کشیده می‌شوند و مناطقی از زمان را نشان می‌دهند که می‌تواند منجر به نوسان قابل‌توجه دیگر، یا حتی معکوس شود. خطوط عمودی مطابق با زمان، در محور x نمودار بر اساس اعداد فیبوناچی است.

روش محاسبه فیبوناچی زمانی

محاسبه فیبوناچی زمانی به فرمول نیاز ندارد. فیبوناچی زمانی عددهای دنباله فیبوناچی هستند که به زمان اولیه در نظر گرفته شده اضافه می‌شوند. فرض کنید اول آوریل به عنوان تاریخ شروع انتخاب شده است، این تاریخ (صفر) است. اولین خط عمودی فیبوناچی زمانی در جلسه معاملات بعدی (1) ظاهر می‌شود، بعدی دو جلسه بعد ظاهر می‌شود (2)، بعد سه (3)، سپس 5 روز بعد (5)، بعدی هشت روز بعد (8) ظاهر می‌شود و غیره. در صورت استفاده از فیبوناچی زمانی می‌توان از پنج شماره اول اجتناب کرد. زیرا وقتی تمام خطوط عمودی با هم استفاده شوند، شاخص چندان قابل اطمینان نخواهد بود. بنابراین، بعضی از معامله‌گران پس از نقطه شروع، خطوط عمودی خود را از دوره‌های 13 یا 21 شروع می‌کنند.

فیبوناچی زمانی بیانگر چیست؟

شناسایی نقطه شروع، مهم‌ترین عنصر استفاده از ابزار فیبوناچی زمانی است. تاریخ یا دوره زمانی انتخاب شده نیز موضوع بسیار مهمی است. هنگامی که این شاخص در یک دوره یا تاریخ اعمال شود، خطوط عمودی در سمت راست نقطه شروع ظاهر می‌شود. همان‌طور که گفته شد، به طور معمول چند منطقه زمانی اول نادیده گرفته می‌شوند. خطوط عمودی که در دوره‌های زمانی 13 یا بیشتر قرار داشته باشند، اعتبار بیشتری دارند. فیبوناچی زمانی به ما می‌گوید که بعد از یک صعود یا نزول، صعود یا نزول بعدی می‌تواند در دوره‌های 13، 21، 55، 89، 144، 233 و. بعد از نقطه اولیه رخ دهد. فیبوناچی زمانی هیچ ارتباطی به قیمت سهام ندارد و فقط مبتنی بر زمان است. از این ابزار نمودار فیبوناچی در بورس می‌توان برای تأیید یا تحلیل معاملات استفاده کرد. به عنوان مثال، اگر قیمت به منطقه حمایت و یکی از مناطق فیبوناچی زمانی نزدیک شده و سپس از نقطه حمایت بالاتر رود، این دو روش یکدیگر را تأیید می‌کنند.

کلام آخر

موفقیت در بازار سرمایه اتفاقی نیست. معامله‌گران حرفه‌ای، از روش‌های علمی و معتبر زیادی برای تجزیه و تحلیل بازار و خرید و فروش‌های خود استفاده می‌کنند. کسب دانش سرمایه‌گذاری، مهم‌ترین عامل موفقیت در این بازار است. نمودار فیبوناچی در بورس یکی از پرکاربردترین ابزارهای تحلیل تکنیکال است. آکادمی دکتر ژند با بیش از 15 سال تجربه و سابقه در بورس ایران، بورس جهانی، فارکس و بازار ارزهای دیجیتال، صفر تا صد بورس را به شما آموزش می‌دهد. آموزش‌های آکادمی دکتر ژند با زبان ساده و روان ارائه می‌شوند. درنتیجه، در هر سطحی از دانش بورس که باشید، می‌توانید از این آموزش‌ها بهره‌مند شوید. یکی از محصولات آکادمی دکتر ژند، پکیج ابزارها است. در این بسته آموزشی می‌توانید به نرم‌افزارهای تحلیل و ابزارهای موجود در آن‌ها مسلط شوید و خریدهای موفق‌تری در بازار بورس داشته باشید. یکی از این ابزارها که به طور کامل در این پکیج آموزش داده شده است، ابزارهای نمودار فیبوناچی در بورس است. جهت کسب اطلاعات بیشتر و تهیه این بسته آموزشی اینجا کلیک کنید.

فیبوناچی و کاربرد آن در تحلیل تکنیکال

ابزارهای فیبوناچی در بازارهای مالی راهی برای تجزیه و تحلیل بازده یا ادامه یک روند هستند. به عبارت دیگر این ابزارها، نقاط حمایت و مقاومتی هستند که توسط روش های مختلف ترسیم می شوند. درصد در استفاده از این ابزار اهمیت فوق العاده ای دارد. لازم است آموزش نمودار فیبوناچی بدانید که fibonacci شامل طیف گسترده ای از ابزارها است که برخی از مهمترین آنها در آموزش تحلیل تکنیکال استفاده می شود. برای آشنایی بیشتر با این ابزارها و انواع آن، این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.

انواع فیبوناچی

• اصلاحی (RET)
• گسترشی (EXT)
• انبساطی (EXP)
• پروژکشن (PRO)
• کمان ها
• بادبزن
• کانال

فیبوناچی اصلاحی

یکی از مهمترین ابزارهای fibonacci، نوع اصلاحی است. با استفاده از fibonacci اصلاحی، می‌توانیم درصدهای ممکن برای پایان یک حرکت اصلاحی را تخمین بزنیم و نقاط ورودی مناسب را بدست آوریم. قبل از صحبت در مورد این ابزار، باید درصدهای fibonacci را بدانید. سطوح کلیدی این ابزار شامل پنج سطح «23.6 درصد»، «38.2 درصد»، «50 درصد»، «61.8 درصد»، «78.6 درصد» است. درصدهای ذکر شده مهمترین درصد فیبوناچی هستند که 61.8 که به درصد طلایی معروف است، از اهمیت بیشتری برخوردار است و اکثر اصلاحات در 61.8 تکمیل شده است.

همچنین توجه داشته باشید که نسبت 50 درصد عدد اول fibonacci نیست، اما معامله گران معتقدند که قیمت در سطح 50 درصد به خوبی واکنش نشان می دهد، به همین دلیل عدد 50 در این ابزار گنجانده شده است. ابتدا می خواهیم اصلاح fibonacci (RET) را توضیح دهیم. زمانی که بازار در جهت خاصی حرکت می کند، گاهی اوقات تمایل به اصلاح قیمتی دارد که در چنین اصلاحی هرگز از کف و سقفی که ما برای fibonacci ترسیم کرده ایم فراتر نمی رود.

نحوه ترسیم ابزار

1. ابتدا باید یک روند خاص را شناسایی کنیم. این روند می تواند صعودی یا نزولی باشد.

2- نکته قابل توجه این است که تشخیص استفاده از ابزار کاملا شخصی است و قطعا تجربه می تواند اولین عنصر مهم در استفاده از آن باشد و برای شناسایی نقاط کف و سقف تجربه نشان می دهد.

3- برای رسم باید پس از انتخاب ابزار، در روند رو به بالا، کف را به سقف و در روند رو به پایین، سقف را به کف متصل کنید.

4- برای نحوه معامله باید منتظر واکنش معامله گران به یکی از سطوح fibonacci باشید. برای تعیین اینکه آیا این یک سطح حمایت یا مقاومت است، باید تمام پارامترهایی را که معمولاً برای حمایت یا مقاومت استفاده می شود را در نظر بگیرید. در این میان نسبت‌های 61.8 درصد و 38.2 درصد در مقابل اهمیت بیشتری دارند. ابتدا باید در سطح 38.2% حساس باشید و اگر از این سطح عبور کنید در 61.8% حساس خواهید بود و اگر از این سطح عبور کند سطح بعدی 78.6% خواهد بود. با این تفاسیر در صورت صعودی بودن روند می توان از این ابزار برای بررسی حمایت آن استفاده کرد که در مثال های زیر به وضوح نشان داده شده است. پس از انتخاب، نقاط یک به دو را به هم وصل می کنیم تا سطوح را بدست آوریم.

به یاد داشته باشید که این دو نقطه حداقل و حداکثر هستند. نمودارهای زیر برای به دست آوردن حمایت در روند مورد استفاده قرار گرفتند، همچنین می‌توانیم مقاومتی برای افزایش در یک روند صعودی دریافت کنیم. توجه داشته باشید که حالت اصلاحی در داخل یک کف و یک سقف است.

فیبوناچی گسترشی

fibonacci توسعه یافته (EXT) یکی از ابزارهای fibonacci است که برای پیش‌بینی سطوح قیمت بالای 100% استفاده می‌شود، به طوری که اگر سهمی از بالاترین سطح قبلی خود عبور کرد، پس از عبور از سقف قبلی، بتوانیم سطوح مقاومت جدید سهم قبلی را شناسایی کنیم، می توان از این ابزار استفاده کرد.

روش ترسیم ابزار

برای ترسیم یک fibonacci گسترشی، کافی است نقطه حداکثر سقف قبلی را دقیقاً مخالف حالت اصلاحی به کف وصل کرد. همانطور که در شکل زیر مشاهده می کنید، برای مشارکت زیر توانستیم نقاط مقاومت جدیدی را شناسایی کنیم. در حالت مخالف هم همینطور است، در این حالت، سهم از پایین ترین حد قبلی خود عبور کرده و این بار با اتصال نقطه پایین به بالاترین قبلی خود، می توانیم سطوح جدیدی از سهم را شناسایی کنیم. لازم به ذکر است که این ابزار با نام fibonacci اصطلاح نیز نامگذاری خواهد شد.

در این صورت نقاط یک به دو را به هم وصل می کنیم تا نقاط خارجی به دست آید. بنابراین از این الگو برای حالت خارجی و برای بدست آوردن نقاط مقاومت استفاده می شود که هم در روندهای صعودی و هم در روند نزولی می توانیم از آن استفاده کنیم. البته این نکته را در نظر داشته باشید که fibonacci گسترشی برای خارج یک کف و سقف است.

فیبوناچی پروژکشن(Fibonacci Projection)

نام این ابزار به اشتباه در متاتریدر، EXP قرار داده شده است، زمانی که باید Pro نامگذاری می شد اما در دینامیک تریدر به آن Apps می گویند.

روش ترسیم ابزار

برای استفاده از fibonacci پروژکشن باید از سه نقطه استفاده کرد که شامل نقطه کف، سقف و یک اصلاح، هم در صعود و هم در نزول است که باید به صورت شماتیک تأیید شود. یعنی ابتدا کف یا سقف، سپس سقف آموزش نمودار فیبوناچی یا کف و در نهایت کشیدن ابزار به نقطه اصلاح، ما را از محدوده خارج می کند. همانطور که می بینید، این ابزارها بیشتر در روندهای صعودی یا نزولی تکرار می شوند که رالی نامیده می شوند و معتبرتر هستند.

با توجه به نمودار زیر، وقتی از محور خط چین افقی و خط A عبور می کنیم، می توانیم از سه نقطه برای پیش بینی قیمت استفاده کرده و ابزار را به صورت آموزش نمودار فیبوناچی زیر ترسیم کنیم. ابتدا نقطه اول ابزار را به یک و سپس نقطه دوم را به دو و در نهایت به نقطه سه می کشیم تا نقاط مقاومت ایجاد شوند.

فیبوناچی کمان ها(Fibonacci arcs)

ابزار fibonacci کمان ها که بیشتر با نام Arcs شناخته می شود، ترازهای اصلاحی را به صورت کمان نمایش می دهد. به عبارت دیگر، قوس‌ها معکوس‌های قیمت را براساس یک روند صعودی یا یک روند نزولی مشخص می‌کنند.

روش ترسیم ابزار

برای ترسیم این ابزار به دو نقطه در ابتدا و انتهای فرآیند نیاز داریم. تنها کاری که باید انجام دهید این است که دو نقطه را با استفاده از ابزار فیبوناچی کمان ها به هم وصل کنید. این ابزار سطوح بازگشتی یک روند را در کمان های موازی نمایش می دهد. به عبارت دیگر، قوس ها می توانند معکوس های قیمت را براساس روند صعودی یا نزولی تعیین کنند.

فیبوناچی بادبزن(fan)

ابزار fibonacci بادبزن که عموماً به عنوان فیبوناچی بادبزن شناخته می شود، سطوح تصحیح را به صورت خطوط روند نمایش می دهد.

روش ترسیم ابزار

برای ترسیم این ابزار، کافیست که این ابزار را انتخاب کرده و کندل ابتدا و انتهای روند را به یکدیگر وصل کنید. از دیگر خطوطی که این ابزار نشان می دهد، شیب کمتری در مقایسه با روند اصلی خواهد داشت. می توان از این خطوط به عنوان ترازهای بازگشت قیمت استفاده کرد.

فیبوناچی کانال(Channel)

این ابزار برای تجزیه و تحلیل نمودارهای قیمتی که در یک کانال حرکت می کنند، استفاده می شود. هنگامی که یک کانال شکسته می شود، نقاط حمایت و مقاومت در نمودار قیمت را می توان به راحتی براساس نوار ابزار کانال شناسایی کرد.

روش ترسیم ابزار

برای ترسیم این ابزار، باید کانال را انتخاب کرده و در نهایت با استفاده از سه نقطه ای که با استفاده از آموزش نمودار فیبوناچی این ابزار در اختیار شما قرار می دهد، می توانید سقف و کف کانال خود را مشخص کنید. این نکته را در نظر داشته باشید که هر چقدر تعداد نقاط برخوردی به این کانال ها بیشتر باشد، این کانال از اعتبار بیشتری برخوردار بوده و خطوط بازگشتی ترسیم شده درست تر خواهد بود.

تحلیل سطوح فیبوناچی اصلاحی در نمودار قیمت

در تحلیل تکنیکال، حرکت در جهت روند را ایمپالس (impulse) و حرکت خلاف جهت روند را پولبک (pullback) می‌نامند.

سطوح فیبوناچی اصلاحی (به انگلیسی Fibonacci Retracement) مناطقی را مشخص می‌کنند که پولبک می‌تواند بازگشت کند و در جهت روند قرار بگیرد.

از این رو، این سطوح می‌توانند در تائید نقاط ورودی در جهت روند مفید باشند.

منشا سطوح فیبوناچی

سطوح فیبوناچی از یک سری اعداد تشکیل شده‌اند که ریاضیدان ایتالیایی لئوناردو پیزا – که با نام فیبوناچی نیز شناخته می‌شود – در طول قرن سیزدهم به غرب معرفی کرد.

دنبال فیبوناچی اینگونه آغاز می‌شود:

0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987, 1597, 2584, 4181

هر عدد از مجموع دو عدد قبل از خود حاصل شده است. با پیشرفت این دنباله، هر عدد تقریبا 61.8 درصد اولین عدد بعد از خود، تقریبا 38.2 درصد دومین عدد بعد از خود، و تقریبا 23.6 درصد سومین عدد بعد از خود خواهد بود.

عدد 23.6 را از 100 کم کنید، نتیجه 76.4 خواهد بود.

اینها سطوح اصلاحی فیبوناچی هستند: 76.4، 61.8، 38.2، و 23.6.

تصویر زیر: مارپیچ فیبوناچی.

ارتباط دنباله فیبوناچی

آنچه که فیبوناچی و محققان پیش از او کشف کردند این است که این دنبال در اشکال مارپیچ طبیعت مانند صدف، گل، و یا حتی صورت‌های فلکی به وفور یافت می‌شود.

مارپیچ‌ها تقریبا با همان نسبت درصدی که نسبت‌های فیبوناچی ارائه می‌دهند رو به بیرون رشد می‌کنند.

برخی معتقدند این نسبت‌ها از اشکال طبیعی نیز فراتر رفته و رفتارهای انسانی را پیش بینی می‌کنند.

این مسئله ناشی از این است که افراد با روندهایی که باعث تغییر بسیار سریع می‌شوند مشکل دارند و از این رو رفتار خود را به نوعی تنظیم می‌کنند که این روند را کند یا معکوس کند.

بر اساس این تئوری، اگر شخصی بطور مثال با 1 میلیون تومان در جیبش شروع کند، هنگامی که حدود 61.80 درصد آن (618 هزارتومان) را خرج کند و تنها 38.20 درصد (382 هزار تومان) برایش باقی بماند سرعت هزینه کردن خود را کندتر می‌کند.

نحوه استفاده از سطوح اصلاحی فیبوناچی

هنگامی که سهامی روندی قوی در یک جهت داشته باشد، اعتقاد بر این است که پولبک آن به میزان یکی از درصدهای سطوح اصلاحی فیبوناچی خواهد بود: 76.4، 61.8، 38.2، و 23.6.

برخی مدلها 50 درصد را نیز لحاظ می‌کنند.

به عنوان مثال، اگر سهامی از 1000 تومان به 1100 تومان برسد، انتظار می‌رود پولبک آن حدود 23 تومان، 38 تومان، 50 تومان، 62 سنت، یا 76 تومان باشد.

در اوایل یا اواخر روندها، هنگامی که قیمت هنوز در حال افزایش یا کاهش است، احتمال دارد اصلاح‌هایی با درصد بالاتر مشاهده شوند.

در این تصویر، مشاهده می‌کنید که دو روند نزولی بین 61.8 درصد و 38.2 درصد وجود دارند. این نمونه‌ای از اصلاح فیبوناچی است. براساس این فرضیه، این شیوه و دنبال کردن این دنباله شرایطی معمول برای روند سهام است.

اگر استراتژی معاملاتی روزانه شما سیگنالی برای فروش در آن منطقه قیمت فراهم می‌کند، سطح فیبوناچی به تائید این سیگنال کمک می‌کند.

سطوح فیبوناچی همچنین سطوح قیمتی را در جاهایی که باید برای تشخیص فرصت‌های معاملاتی کاملا هوشیار باشید به شما نشان می‌دهند.

استفاده از ابزار اصلاح فیبوناچی یک فرایند ذهنی است و ممکن است دو فرد به شیوه‌ای مختلف آنرا تعبیر کنند.

چندین نوسان قیمت در طول یک روز معاملاتی وجود دارد، بنابراین همه افراد دو نقطه یکسان را به یکدیگر متصل نمی‌کنند. دو نقطه‌ای که شما متصل می‌کنید ممکن است دو نقطه‌ای که دیگران متصل می‌کنند نباشد.

برای جبران این امر، سطوح اصلاحی را روی تمام موج‌های برجسته قیمت رسم کنید، سپس ببینید کجای نمودار چندین خط فیبوناچی روی هم قرار می‌گیرد. این منطقه ممکن است یک منطقه قیمتی با اهمیت ویژه باشد.

هشدارهای اصلاحی

سطوح فیبوناچی، گرچه حائز اهمیت هستند، اما همیشه نقاط دقیق عطف بازار را نشان نمی‌دهند.

آنها ممکن است بتوانند سطح مناسب ورود به معامله را تخمین بزنند اما نقطه ورود مشخصی ارائه نمی‌کنند. هیچ تضمینی وجود ندارد که در هر کدام از سطوح مشخص فیبوناچی قیمت متوقف و معکوس شود.

اگر قیمت 100 درصد موج آموزش نمودار فیبوناچی قیمت قبلی را اصلاح کند، معتبر بودن روند زیر سوال می‌رود.

اگر از ابزار اصلاحی فیبوناچی در حرکت‌های قیمت بسیار کوچک استفاده کنید، ممکن است نتیجه درستی از آنها نگیرید. زیرا در این صورت، سطوح قیمت به قدری به هم نزدیکند که تقریبا هر سطح قیمتی بااهمیت به نظر می‌رسد.

اصلاح فیبوناچی مناطق احتمالی که باید برای پولبک‌ها در نظر گرفته شوند را فراهم می‌کنند.

اگر در منطقه یک سطح فیبوناچی سیگنال معاملاتی دریافت کنید، می‌توانید آنها را به عنوان یک تائید در نظر بگیرید. با سطوح اصلاحی فیبوناچی بازی کرده و آنها را روی نمودارهایتان اعمال کنید. اگر به نظر شما می‌توانند در معاملات‌تان کارساز باشند، آنها را به کار بگیرید.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر آموزش نمودار فیبوناچی از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت می‌توانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید:

فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال و چگونگی رسم آن

در این مقاله قصد داریم به آموزش فیبوناچی اصلاحی (Fibonacci retracement) در تحلیل تکنیکال و چگونگی استفاده از آن برای پیدا کردن سطوح مهم و پرکاربرد بپردازیم.

همانطور که می‌دانید، معامله‌گرانی که با استفاده از تحلیل تکنیکال به بررسی و تحلیل بازار می‌پردازند، از ابزارها و اندیکاتورهای بسیار زیاد و متنوعی برای پیش بینی حرکات آینده قیمتی استفاده می‌کنند. این ابزارها مانند Wyckoff، امواج الیوت و تئوری داو (Dow Theory) ممکن است بازار را به صورت کلی تحلیل و بررسی کنند یا اندیکاتورهایی شبیه به مووینگ اوریج، RSI، باند بولینگر، ابر ایچیموکو، پارابولیک سار یا مکدی باشند.

یکی دیگر از ابزارهای محبوب و کاربردی در تحلیل تکنیکال، فیبوناچی اصلاحی است. تریدرهای آموزش نمودار فیبوناچی زیادی از این ابزار در بازارهای مالی مختلفی همچون بازار کریپتوکارنسی‌ها و فارکس استفاده می‌کنند. دنباله فیبوناچی حدود 700 سال پیش کشف شده است و این ابزار بر اساس این دنباله ایجاد شده است. در بخش‌های بعدی به جزئیات این ابزار خواهیم پرداخت.

دنباله فیبوناچی

فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال یا (Fibonacci retracement) ابزاری است که توسط تکنیکالیست‌ها و تریدرها برای پیش‌ بینی مناطق مهم حمایتی و مقاومتی احتمالی استفاده می‌شود. برای این کار آنها از نسبت‌های فیبوناچی به صورت درصدی استفاده می‌کنند.

در قرن سیزدهم میلادی دنباله‌ای از اعداد توسط ریاضیدان لئوناردو فیبوناچی به دست آمده و دنباله فیبوناچی نام گرفت. این ابزار بر اساس این دنباله ایجاد شده است. روابط ریاضی مشخصی میان این اعداد وجود دارد که با استفاده از آنها نسبت‌هایی ایجاد شده و در نمودارها نیز از همان نسبت‌ها استفاده می‌شود. این نسبت‌ها به شرح زیر هستند:

اگرچه از نظر فنی سطح فیبوی 50% در میان اعداد دنباله وجود ندارد، اما برخی تریدرها با توجه به اینکه این نقطه، نقطۀ میانی دامنۀ قیمتی است، این سطح را نیز بسیار مهم به شمار می‌آورند. از این سطوح در نسبت‌های بیش از 100% نیز استفاده می‌کنند. نسبت‌هایی همچون 161.8%، 261.8% یا 423.6%.

در مورد چگونگی استفاده از این ابزار در ادامه صحبت خواهیم کرد، اما مسئلۀ مهمی که باید بدانید، کاربردهای فیبوناچی اصلاحی در تحلیل آموزش نمودار فیبوناچی تکنیکال است. از این ابزار در نمودار قیمتی استفاده می‌شود و با استفاده از نسبت‌های آن می‌توان به مناطق مهمی همچون سطوح حمایت، سطوح مقاومت، مناطق احتمالی بازگشت قیمت، مناطق ورود، مناطق خروج و یا سطوح مربوط به مشخص کردن حد ضرر دست یافت.

چگونگی محاسبه فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال

با توجه به اینکه درصدها در بسیاری از ابزارهای مربوط به فیبوناچی اصلاحی مشابه هستند، نیازی به انجام محاسبات به صورت دستی وجود ندارد. اما با این وجود راه دستیابی به آنها از طریق اعداد دنباله فیبوناچی است. برای این کار باید با دنباله‌ای از اعداد شروع کنید که با صفر و یک آغاز می‌شوند و عدد بعدی مجموع دو عدد قبلی خواهد بود. با ادامه دادن این کار، به زنجیره‌ای از اعداد خواهیم رسید که دنباله فیبوناچی نام دارد:

0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987…

درست است که این اعداد و با همین شکل در فیبوناچی اصلاحی استفاده نمی‌شوند، اما پایه و اساس ایجاد ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال اعداد موجود در دنباله فیبوناچی هستند.

اگر اولین اعداد این دنباله را در نظر نگیریم، میان اعداد بعدی به گونه‌ای ارتباط ریاضی وجود دارد. این روابط بدین شکل است که حاصل تقسیم هر عدد بر عدد بعد از خودش، چیزی حدود 0.618 خواهد بود. به عنوان مثال، حاصل تقسیم 21 بر 34، عدد 0.6176 خواهد بود. همچنین حاصل تقسیم هر عدد بر عددی که با فاصلۀ دوتایی از آن قرار دارد، چیزی حدود 0.382 خواهد بود. به عنوان مثال، اگر عدد 21 را بر عدد 55 تقسیم کنیم، به عدد 0.3818 می‌رسیم. تمامی نسبت‌های موجود در ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال (به جز نسبت 50%) بر اساس همین روش محاسباتی ایجاد شده‌اند.

توالی فیبوناچی و نسبت‌های طلایی

همان‌طور که در بخش‌های قبلی نیز گفته شد، دنباله فیبوناچی در قرن سیزدهم و توسط ریاضیدانی به نام لئوناردو فیبوناچی به دست آمده است. نسبت‌های طلایی (0.618% یا 1.618%) با توجه به این دنباله به دست آمده‌اند. اما چرا این نسبت‌ها بسیار مهم هستند و لقب نسبت‌های طلایی را به خود اختصاص داده‌اند؟

این نسبت‌ها در تمامی پدیده‌های موجود در طبیعت یافت می‌شوند. اگر به اتم‌ها، ستارگان، کهکشان‌ها و شکل‌گیری آنها، پوسته‌ها یا حتی زنبورهای عسل توجه کنید، این نسبت‌ها را خواهید یافت. در طبیعت و در میان اجزای آن از کوچک‌ترین مقیاس تا بزرگ‌ترین مقیاس، نمونه‌هایی از این نسبت‌ها وجود دارد و به همین دلیل نام نسبت طلایی برای آنها انتخاب شده است.

علاوه بر این، قرن‌ها است که بسیاری از هنرمندان، مهندسان و طراحان برای خلق آثاری زیبا و هنری از نسبت‌های طلایی استفاده می‌کنند. همچنین در آثاری همچون اهرام مصر، مونالیزا و حتی طراحی لوگوی توییتر نیز از این نسبت‌ها استفاده شده است. همان‌طور که مشخص است، این نسبت‌ها در بازارهای مالی نیز نقش برجسته‌ای دارند.

چگونگی استفاده و رسم فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال

حال که متوجه شدید که دنباله فیبوناچی چیست، ابزار فیبوناچی اصلاحی بر چه اساسی ایجاد شده و چگونه کار می‌کند، به بررسی فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال و بازارهای مالی خواهیم پرداخت.

اغلب، این ابزار میان دو نقطۀ اصلی همچون بالاترین و پایین‌ترین قیمت رسم می‌شود. سپس از این محدوده برای تحلیل‌ها و بررسی‌های بعدی استفاده می‌شود. معمولاً از این ابزار برای تشخیص و ترسیم سطوح در داخل محدوده مشخص‌شده استفاده می‌شود، اما گاهی چشم‌اندازی در مورد سطوح قیمتی خارج از محدودۀ مشخص‌شده نیز در اختیار افراد قرار می‌دهد.

بنابراین در یک روند صعودی، نقطۀ ابتدایی پایین‌ترین نقطۀ قیمتی و نقطه دوم بالاترین نقطۀ قیمتی در یک روند است. با رسم ابزار فیبوناچی اصلاحی در یک روند صعودی، معامله‌گران می‌توانند سطوح حمایتی احتمالی را که در صورت بازگشت روند و اصلاح قیمتی وجود دارند، شناسایی کنند. به همین دلیل به این ابزار فیبوناچی اصلاحی گفته می‌شود.

همچنین اگر قصد داشته باشید ابزار فیبوناچی اصلاحی را در یک روند نزولی رسم کنید، نقطه ابتدایی، بالاترین نقطۀ قیمتی و نقطۀ دوم در پایین‌ترین نقطۀ قیمتی قرار می‌گیرد. توجه داشته باشید که قیمت در یک روند نزولی قرار دارد، بنابراین اصلاح در اینجا به معنای حرکت قیمت از کف به سمت بالا است. در این موارد بعد از شروع حرکت رو به بالای نمودار قیمت، ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال به تشخیص سطوح مقاومتی احتمالی کمک خواهد کرد.

استفاده‌های تریدرها از فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال

تریدرها از فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال و با هدف شناسایی احتمالی مناطق ورود، اهداف قیمتی یا تعیین حد ضرر استفاده می‌کنند. این موضوع در هر تریدر نسبت به سبک معاملاتی، استراتژی‌ها و اهداف شخصی هر تریدر متفاوت خواهد بود.

یکی از استراتژی‌هایی که بر پایه ابزار فیبوناچی ایجاد شده است، ورود و خروج به یک ارز یا داریی بین دو سطح فیبو است.

همچنین می‌توان از ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال و به منظور تأییدی بر دیگر سیگنال‌های دریافتی از اندیکاتورها و ابزارهای دیگر استفاده کرد.

مزایا و معایب استفاده از فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال

مزایای استفاده از فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال

• با توجه به اینکه می‌توان با استفاده از ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال به شناسایی محدوده‌های حمایتی و مقاومتی احتمالی دست یافت، می‌توان از این ابزار برای گرفتن تأیید در مواقع تردید نسبت به حرکات بازار استفاده کرد.
• سطوح حمایت و مقاومت می‌توانند نشان‌دهندۀ پتانسیل موجود برای ایجاد یا ادامه یک روند صعودی یا نزولی باشند و تریدرها می‌توانند با استفاده از این سطوح به تعیین نقاط ورود و خروج برای معاملات خود بپردازند. بدین ترتیب استفادۀ درست از ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال می‌تواند برای تریدرها سودآور باشد.

معایب استفاده از فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال

علی‌رغم تمام مزیت‌هایی که استفاده از ابزار فیبوناچی اصلاحی به دنبال دارد، استفاده درست و مؤثر از این ابزار نیازمند درک درست و کاملی از چگونگی کارکرد آن است. بنابراین رسم این ابزار در نمودار قیمتی تا زمانی که تریدرها ندانند که هدفشان از استفاده از این ابزار چیست، به تنهایی نتایج مثبت زیادی نخواهد داشت.

افراد مبتدی باید بدانند که استفاده از ابزار فیبوناچی اصلاحی در یک ارز یا دارایی، نشان‌دهندۀ برگشت یک روند نیست و قیمت به صورت موقتی برای مدتی اصلاح خواهد داشت.

فیبوناچی اکستنشن (Fibonacci extension)

همان‌طور که گفته شد، از ابزارهای فیبوناچی می‌توان برای تعیین سطوح برگشتی احتمالی در داخل محدودۀ مشخص‌شده یا خارج از محدودۀ مشخص‌شده استفاده کرد. برای پیش بینی سطوح قیمتی احتمالی در خارج از محدوۀ قیمتی مشخص‌شده، می‌توان از ابزار فیبوناچی اکستنشن استفاده کرد.

اولین سطوح فیبوناچی اکستنشن، سطوح 138.6%، 150% و 161.8% و سطوح بعدی 261.8% و 423.6% هستند. تریدرها با استفاده از ابزار فیبوناچی اکستنشن نقاط احتمالی حمایت و مقاومت در حرکات بعدی قیمتی را پیش‌بینی می‌کنند.

سخن پایانی

در این مقاله به معرفی ابزار فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال پرداختیم. همان‌طور که در قسمت‌های قبلی گفته شد، این ابزار بر اساس دنباله فیبوناچی و نسبت‌ها و روابط ریاضی موجود در آن نوشته شده است. تریدرهای بسیاری از این ابزار در کنار دیگر ابزارها و اندیکاتورها و به منظور گرفتن تأیید سیگنال‌های ورود و خروج به یک ارز یا دارایی استفاده می‌کنند. همچنین از این ابزار می‌توان جهت تعیین احتمالی سطوح حمایتی و مقاومتی، اهداف قیمتی، حد ضررها و تعیین استراتژی استفاده نمود.

آموزش تحلیل تکنیکال؛ امواج الیوت و سطوح فیبوناچی – بخش نهم

یکی از مهمترین بخش‌های تحلیل تکنیکال به امواج الیوت مربوط می‌شود که رالف نلسون الیوت در قرن بیستم آن را معرفی کرد. او مشاهدات و مطالعات خود را در قالب نظریه‌ای ارائه داد که تغییرات قیمتی را با امواج تکرار شونده‌ای توصیف می‌کرد. نظریه امواج الیوت بر روی مسائل روان‌شناسی معامله‌گران در بازارهای مالی بنا شده و رفتار آن‌ها را در قالب الگوهای تکرار شونده‌ای نشان می‌دهد.

امواج الیوت بحث بسیار مفصل و پیچیده‌ای است که تنها در شرح و توضیح آن می‌توان کتاب هم نوشت. با این حال در ادامه به اصول اولیه و ابتدایی امواج الیوت نگاهی خواهیم انداخت و شما را با مفاهیم اصلی امواج الیوت آشنا خواهیم کرد.

مقدمه‌ای بر امواج الیوت

امواج الیوت بر پایه این منطق استوار است که تفکر جمعی توده مردم در ابعاد گسترده، از الگوهای تکرار شونده‌ای پیروی می‌کند. بازارهای مالی هم از جمله نقاطی است که شاهد تجمع افکار مختلف افراد است و به همین خاطر الگوهای تکرار شونده که به نظر الیوت در قالب امواج خود را نشان می‌دهند، در این بازارها پیدا می‌شوند. در حالت کلی و از نظر الیوت امواج به دو دسته انگیزشی (Impulsive) و اصلاحی (Corrective) تقسیم می‌شوند. الگوی پایه‌ای امواج از ۵ موج انگیزشی و ۳ موج اصلاحی تشکیل شده است.

امواج الیوت صعودی – خطوط توپر امواج انگیزشی و خطوط نقطه‌چین امواج اصلاحی هستند امواج الیوت نزولی – خطوط توپر امواج انگیزشی و خطوط نقطه‌چین امواج اصلاحی هستند

امواج انگیزشی که با رنگ آبی در شکل نشان داده شده‌اند، خود از ۳ موج انگیزشی و ۲ موج اصلاحی تشکیل شده است. امواج اصلاحی نیز که با رنگ نارنجی نشان داده شده، از ۲ موج انگیزشی و یک موج اصلاحی تشکیل شده‌اند.

این الگوی پایه برای هر دو روند صعودی و نزولی در شکل بالا آمده است. قابل توجه است که هر یک از مجموعه امواج انگیزشی یا اصلاحی (امواج آبی و نارنجی) خود بخشی از یک موج بزرگتر را تشکیل می‌دهند.

این دید کلی در نظریه امواج الیوت وجود دارد و باید این نکته را به یاد داشته باشید که هر موج انگیزشی از ۵ ریز موج و هر موج اصلاحی از ۳ ریز موج تشکیل شده است.

معمولاً برای نمایش امواج انگیزشی از اعداد ۱ تا ۵ و امواج اصلاحی از حروف انگلیسی B ، A و C استفاده می‌شود.از امواج الیوت برای ۳ هدف استفاده می‌شود: پیشگویی مسیر بازار ، تعیین نقاط بازگشت و تعیین استراتژی برای ورود و خروج از معاملات.

سه قانون کلی برای الگوی پایه امواج الیوت وجود دارد که شامل قوانین زیر است:

1. موج شماره ۲ نمی‌تواند تا نقطه‌ای که موج شماره ۱ آغاز شده اصلاح شود. منظور از اصلاح قیمت، بازگشت قیمت در خلاف جهت روند شکل گرفته است.
2. موج شماره ۳ نباید کوتاه‌ترین موج انگیزشی باشد.
3. موج شماره ۴ با موج شماره ۱ نباید همپوشانی داشته باشد.

طبق قانون دوم در واقع پس از اینکه موج شماره ۱ و ۲ شکل گرفت، برای شناسایی موج ۳ نباید به دنبال موجی باشید که از این دو موج کوتاه‌تر است. گاهی اوقات موج ۳ در نقاط برابر و با فاصله یکسان بسته می‌شود اما هیچگاه کوتاه‌تر از امواج دیگر نیست. طبق قانون سوم نیز موج شماره ۴ نمی‌تواند وارد محدوده قیمتی موج شماره ۱ شود.

موج شماری در جفت ارز بیت کوین/اتریوم

معمولا یکی از امواج انگیزشی که می‌تواند موج شماره ۱، ۳ یا ۵ باشد، بصورت گسترش یافته است و از امواج دیگر بزرگتر است. این قاعده در بازار سهام و فارکس بیشتر درباره موج شماره ۳ صدق می‌کند.

امواج گسترش یافته

در برخی حالات خاص و در بازار صعودی با گسترش موج ۳، موج ۵ نمی‌‌تواند قله بالاتری را رقم بزند و این موج اصطلاحاً به صورت کوتاه شده (Truncation) درمی‌آید. این حالت در بازار نزولی با عدم موفقیت موج ۵ در ثبت کف جدید اتفاق می‌افتد.

قوانین اصلی و نکات پایه‌ای لازم درباره نظریه امواج الیوت بدین شرح بود و با استفاده از آن‌ها می‌توان امواج الیوت را در نمودارهای قیمتی شناسایی کرد ولی با این وجود بازهم شناسایی آموزش نمودار فیبوناچی آموزش نمودار فیبوناچی دقیق این امواج کار بسیار سختی است که تنها با تمرین می‌توان در آن به مهارت رسید. اصطلاحی در این باره وجود دارد که اگر ۱۲ الیوتیشن (اصطلاحا کسانی که با استفاده از این نظریه معامله می‌کنند) را در یک اتاق بگذارید، هیچ کدام از آن‌ها با شمارش یکسان امواج خارج نخواهند شد!

قواعد امواج اصلاحی

دو راهنمای کاربردی در امواج اصلاحی وجود دارد که دانستن آن‌ها به شما در معاملات کمک خواهد کرد.

قاعده دگرگونی (Alteration)

طبق این قاعده در صورتی که موج اصلاحی در موج دوم بصورت عمودی و سریع اتفاق بیفتد، موج اصلاحی ۴ بصورت ممتد و کشیده خواهد بود. در صورتی هم که موج ۲ به صورت ادامه‌دار و کشیده اصلاح شود (که معمولا این اتفاق کمتر رخ می‌دهد)، موج ۴ به صورت سریع اصلاح خواهد شد.

قاعده برابری (Equality)

طبق این قاعده موج اصلاحی A و B، معمولاً تمایل دارند که کم و بیش طول مشابهی داشته باشند.

انواع امواج اصلاحی

امواج اصلاحی به ۴ دسته زیگزاگ، تخت، مثلثی و اصلاح ترکیبی تقسیم می‌شوند.

اصلاح زیگزاگی (Zigzag)

این نوع از اصلاح شامل امواج B ، A و C می‌شود که هر کدام به ترتیب دارای ۵ ، ۳ و ۵ زیر موج هستند. البته ۲ یا ۳ زیگزاگ هم می‌توانند بصورت متوالی پشت هم قرار گیرند.

زیگزاگ دوگانه

اصلاح تخت (Flat)

این امواج اصلاحی نیز از ۳ موج B ، A و C تشکیل شده‌اند که هر کدام به ترتیب ۳ ، ۳ و ۵ زیر موج دارند. یکی از خصوصیاتی که این امواج اصلاحی دارند این است که موج C طول کمتری از موج A خواهد داشت و به این خاطر این امواج اصلاحی ضعیف تلقی می‌شوند. پس از این امواج اصلاحی معمولاً موج انگیزشی قدرتمندی شکل می‌گیرد.

اصلاح تخت

اصلاح مثلثی (Triangle)

اصلاح مثلثی شامل امواج D ، C ، B ، A و E است که هر کدام از آن‌ها از ۳ زیر موج تشکیل شده‌اند. این مثلث از اتصال نقاط انتهایی A ، C و همچنین B ، D به یکدیگر تشکیل شده است. این نوع اصلاح همیشه در موج ۴ اتفاق می‌افتد و موج ۵ انگیزشی که پس از شکستن مثلث ایجاد می‌شود، معمولاً به اندازه بزرگترین موج ایجاد شده درون مثلث است.

اصلاح مثلثی

اصلاح ترکیبی

این اصلاح که شکلی تقریباً افقی دارد، از ترکیب سه نوع اصلاح قبلی به وجود می‌آید. این اصلاح در موج ۴ دیده می‌شود و با زیرموج‌های X ، W و Y نمایش داده می‌شود. تصویر زیر مثالی از یک اصلاح ترکیبی است.

اصلاح ترکیبی

کانال‌ها

گاهی اوقات امواج الیوت درون کانال‌ حرکت می‌کنند. این کانال‌ها از انتهای امواج ۱ و ۳ و یا ابتدای امواج ۲ و ۴ به وجود می‌آیند. نکته‌ای که در این حالت وجود دارد این است که شکست کانال باید زیرنظر گرفته شود. حالت‌های مختلفی که می‌توان برای امواج الیوت متصور شد، در تصویر زیر آمده است.

سطوح فیبوناچی

اعداد فیبوناچی در بسیاری از پدیده‌های طبیعی از جمله نسبت اندازه‌هایی که در بدن موجودات زنده وجود دارد، مشاهده شده‌اند. سری اعداد فیبوناچی با اعداد صفر و یک شروع و عدد بعدی از مجموع دو عدد قبلی به وجود می‌آید. سری فیبوناچی از اعداد … ،۵۵ ، ۳۴، ۲۱، آموزش نمودار فیبوناچی ۱۳، ۸، ۵، ۳، ۲، ۱، ۱ تشکیل شده و طبق این سری «سطوح فیبوناچی» (Fibonacci Levels) به وجود آمده‌اند. سطوح فیبوناچی شامل اعداد ۰.۲۳۶ ، ۰.۳۸۲ ، ۰.۵ ، ۰.۶۱۸ (نسبت طلایی)، ۰.۷۸۶ ، ۱.۲۷۲ و ۱.۶۱۸ هستند.

کاربرد این سطوح در امواج الیوت تعیین نقاط بازگشت و سطوح حمایت و مقاومتی است که می‌تواند در تشخیص نقاط ورود به معامله کمک زیادی کند. در ادامه استفاده از سطوح فیبوناچی را در امواج الیوت شرح خواهیم داد.

نقاط بازگشت

سطوح بازگشت این امکان را به تریدرها می‌دهد که خود را برای مناطق بازگشت روند، سطوح حمایتی و مقاومتی آماده کنند. این سطوح با توجه به حرکت قیمتی قبلی به وجود می‌آیند. در این سطوح احتمال بازگشت بخشی از موج نزولی قبلی و یا توقف موج صعودی آغاز شده وجود دارد. برای مثال در نمودار یک روزه بیت کوین که در شکل زیر نشان داده شده است، در صورتی که نقطه صحیح ورود به معامله را درست تشخیص داده باشیم، با کنترل سطوح مختلف نقطه خروج را می‌توان تعیین کرد. در این نمودار نقش مقاومتی در سطح ۰.۲۳۶ و تمرکز بازه قیمتی در سطح ۰.۳۸۲ و مقاومت اصلی در سطح ۰.۶۱۸ قابل مشاهده است.

کاربرد سطوح فیبوناچی در تشخیص نقاط مقاومت

نحوه استفاده از ابزار فیبوناچی در روند نزولی و روند صعودی با هم تفاوت دارد. برای مثال در روند نزولی که در تصویر قبل مشاهده کردید نقطه شروع، بالاترین سقف رقم زده و نقطه پایان پایین‌ترین کف در این روند است. بنابراین تشخیص صحیح روند فعلی و روند پیش‌رو اهمیت خود را در این بخش نشان می‌دهد. کاربرد ابزار فیبوناچی در روندهای صعودی برعکس است. یعنی نقطه ابتدایی، پایین‌ترین نقطه (کف موج) و نقطه انتهایی بالاترین نقطه (سقف موج) خواهد بود.

بازگشت از سطح ۰.۶۱۸ فیبوناچی

نکته مهم دیگر، محبوبیت استفاده از سطوح فیبوناچی در تعیین نقاط ورود در اصلاحات انجام گرفته در امواج الیوت ۲ و ۴ است. تریدرهایی که از فرصت ورود به روند جدید در نقاط ابتدایی جا می‌مانند، معمولاً با تشخیص نقاط انتهایی امواج و ترسیم سطوح فیبوناچی، برای بازگشت و اصلاحی که در امواج اصلاحی رخ می‌دهد محدوده‌ای مشخص می‌کنند تا نقاط جدیدی برای ورود به معامله بیابند.

همچنین پس از پایان یافتن ۵ موج انگیزشی که در پی آن امواج اصلاحی آغاز می‌شوند، جهت تعیین نقطه بازگشت امواج اصلاحی، باید نقاط ابتدایی و انتهایی سطوح فیبوناچی را از روی ۵ موج ابتدایی انگیزشی تعیین کنیم. همچنین به یاد داشته باشید که از نظر بسیاری از تریدرها در بازار ارزهای دیجیتال، سطح ۰.۶۱۸ یک حمایت یا مقاومت اساسی محسوب می‌شود و نقش آن را در اصلاح‌های قیمتی به عنوان یک حمایت نباید دست‌کم گرفت.